1-  به نظر حضرتعالی صنعت حمل و نقل هوایی چه رابطه ای با دیپلماسی دارد؟

این ارتباط دو سویه است. دیپلماسی ابزار مهم تحقق منافع ملی در روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی میان کشورها است. دیپلماسی متضمن بکارگیری اشکال خاص و حرفه ای تعامل میان نمایندگان کشورها است. بنابراین صنعت حمل و نقل هوایی با فراهم آوردن امکان برقراری ارتباط میان نمایندگان کشورها، سهم مهمی را در توفیق دیپلماسی ایفا می کند. ضمن اینکه دیپلماسی هم به سهم خود می تواند منافع صنعت حمل و نقل هوایی کشورها را از طریق تسهیل توافقات دوجانبه میان کشورها و یا توافقات چند جانبه در سازمانهای بین المللی نظیر ایکائو محقق کند. به این ترتیب گسترش ترتیبات حمل و نقل که خود انعکاسی از سطح مناسبات سیاسی و اقتصادی میان کشورها است، می تواند شاخص مهم توفیق دیپلماسی تلقی شود. 

2- جایگاه حمل و نقل هوایی کشور ما در مناسبات سیاسی در چه سطحی است؟

درست است که این صنعت مهم و تاثیرگذار، در دوره تحریمهای ظالمانه و غیر قانونی، با دشواری های زیادی روبرو بود، با این وجود تداوم سطح قابل قبولی از ارائه خدمات در این بخش، مرهون تلاش و فداکاری غیرتمندانه آحاد دست اندرکاران آن بود که مایه افتخار همگی ماست. خوشبختانه یکی از دستاوردهای برجام، آغاز فرآیند تقویت این صنعت در کشور است و دولت محترم توجه خاصی را به این امر مبذول داشته است. مجموعه این شرایط امیدواریهای مضاعفی را ایجاد می کند. صنعت حمل و نقل هوایی ما بایستی بتواند با کسب استانداردهای لازم، سهم بایسته خود در سطح بین المللی را احراز و اعاده کند. امیدواریم با تکمیل این فرایند بتوانیم از ظرفیتهای این بخش در توسعه مناسبات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بهره ببریم. 

3- راه اندازی پرواز مستقیم ایران به بلژیک چه تاثیری می تواند بر مناسبات سیاسی و اقتصادی داشته باشد؟

اجازه دهید ابتدا مختصری از اهمیت بلژیک بعنوان یکی از کشورهای مهم اروپایی را با خوانندگان محترم در میان بگذارم. بلژیک با حدود ۱۱ میلیون نفر جمعیت، دارای حجم تجارت خارجی نزدیک به ۷۰۰ میلیارد یورو است. صنایع پیشرفته از جمله در حوزه حمل و نقل، مزیت مهم این کشور است. وجود شاهراه های وسیع، بنادر معظم و فرودگاههای مهم، بلژیک را به چهار راه ترانزیتی اروپا مبدل کرده است. این کشور مقر اتحادیه اروپا و نهادهای آن است و بدین لحاظ از آن به پایتخت سیاسی اروپا یاد می شود. از سوی دیگر ظرفیتهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و بویژه گردشگری جمهوری اسلامی ایران، بویژه در دوره پس از برجام، بخوبی مورد توجه طرفهای مختلف و بویژه شرکتهای بخش خصوصی در بلژیک قرار گرفته است. آمار بخش کنسولی سفارت بخوبی منعکس کننده افزایش سفرها به مقصد ایران است. تبادلات سیاسی میان وزرای دو کشور قابل توجه بوده است. ما در ماه مهر سال 1395 شاهد سفر یک هیئت 200 نفره از شرکتهای بلژیکی فعال در عرصه های مختلف، بریاست نخست وزیر منطقه فلاندر این کشور به ایران بودیم. در جریان این سفر تنها 1000 نشست مشترک میان نمایندگان شرکتهای بلژیکی علاقه مند به مشارکت در بخشهای مختلف اقتصاد ایران با طرفهای ایرانی برگزار شد. جذب سرمایه و انتقال فنآوری و دانش از این طریق بسیار مورد توجه ماست. این ارتباطات اکنون مرتبا در حال پیگیری است. بلژیک در حال حاضر پنجمین شریک تجاری ایران در بین کشورهای اتحادیه اروپاست. ظرفیتهای موجود می تواند این جایگاه را بخوبی ارتقا دهد. من به آینده روابط دو کشور، بویژه در حوزه اقتصادی بسیار خوش بین هستم و معتقدم راه اندازی پرواز مستقیم سهم بسزایی را در تسهیل آن ایفا خواهد کرد. 

4- پیش بینی حضرتعالی از استقبال مسافر در این مسیر چیست؟

مایلم در پاسخ به این سوال، ابتدا بر جایگاه مهم ایرانیان مقیم بلژیک که ما در قبال آنها مسئولیت مهمی را بر عهده داریم تاکید کنم. بسیار خرسندم که عرض کنم هموطنان ما، عموما از جایگاه علمی و اقتصادی بالایی در جامعه این کشور برخوردارند و بدین لحاظ مایه افتخار ما هستند. مطابق آمار موثق، تنها در سال گذشته بیش از ۱۶ هزار مورد سفر از بلژیک به مقصد ایران صورت گرفته که سهم مهمی از آن مربوط به هموطنان است. ما بایستی بتوانیم این خدمت بزرگ را به هموطنان ایرانی که سزاوار بهترین ها هستند ارائه کنیم. مطابق آمار موجود، توجه گردشگران بلژیکی به ایران و امکانات عظیم گردشگری آن نیز مرتبا در حال افزایش است. همانگونه که عرض کردم میزان سفرهای نمایندگان شرکتهای بلژیکی به ایران نیز بطور قابل توجهی افزایش یافته است. ضمن اینکه سفرهای مقامات سیاسی بلژیک و اتحادیه اروپا به ایران را نیز داریم. برقراری خط هوایی مستقیم، تبادل هیئتها میان ایران و اتحادیه اروپا را تسهیل خواهد کرد و مسئولین و کارشناسان کمیسیون اروپا از جمله مسافران این خط هوایی جدید خواهند بود. متاسفانه سهم بزرگی از این سفرها به مقصد ایران در حال حاضر در اختیار خطوط هوایی و کشورهای واسطه است. این سهم بایستی از طریق برقراری پرواز مستقیم، در اختیار صنعت حمل و نقل ما قرار گیرد و هواپیمایی قشم می تواند پرچمدار این امر باشد. ما در مناسبتهای مختلف شاهد اشتیاق ایرانیان مقیم، نمایندگان دولت و شرکتهای بلژیکی و اتحادیه اروپا به شروع پروازهای مستقیم هستیم. من موضوع برقراری پرواز مستقیم را در جشن سال نوی امسال که با حضور تعداد زیادی از هموطنان و دوستان بلژیکی در بروکسل برگزار شد مطرح کردم. در این مراسم، دو تن از خلبانان محترم هواپیمایی قشم نیز حضور داشتند و می توانند صحبتهای اینجانب را تایید کنند. استقبال از برقراری پرواز مستقیم از سوی حاضرین فوق العاده و امیدبخش بود. مایلم در همین جا از جناب آقای شکرآبی، مدیرعامل محترم شرکت هواپیمایی قشم و هیئت مدیره محترم این شرکت که تلاشهای مقدماتی زیادی را برای برقراری این پرواز صورت می دهند صمیمانه تشکر کنم. البته در این مسیر متغیر هایی نظیر بازاریابی، تسهیل صدور روادید و نیز توسعه زیرساختهای صنعت گردشگری دخیل هستند که اینجانب و همکاران سفارت تلاش می کنیم سهم خود را در این زمینه ایفا کنیم.

5- پیشنهاد شما برای افزایش سطح رضایت مسافران این مسیر چیست؟

سوال بسیار خوبی است. ما مترصد احراز استانداردهای قابل رقابت در خط هوایی مستقیم میان ایران و بلژیک هستیم و من خود شاهد اعلام تعهد مسئولین محترم هواپیمایی قشم در این مورد بوده ام. در وهله اول ما همگی به آغاز پروازها چشم دوخته ایم. این یک فرآیند جامع است که از مدتها قبل شروع شده و البته از جمله، ملاحظات فنی نقش مهمی را در آن ایفا می کنند. خوشبختانه هواپیمایی قشم توانسته است اسناد لازم که حاکی از احراز کلیه استانداردهای مربوطه هستند را پیش از این ثبت کند. سال گذشته تلاش بسیاری برای کسب مجوز پرواز چند خط هوایی کشورمان، از جمله قشم‌ایر به اروپا، از طریق اداره کل حمل و نقل کمیسیون اروپا و نهادهای تخصصی وابسته به آن صورت گرفت که خوشبختانه این مجوزها (در چارچوب مقررات جدید کمیسیون اروپا) صادر شد و امروز قشم ایر می‌توانند به مقاصد پروازی کشورهای عضو اتحادیه اروپا پرواز کند. اما آنچه که مهمتر بنظر می رسد پایداری پروازها و بویژه ثبات برنامه پروازی در سال اول و نیز پایداری سطح بالای ارائه خدمات به مسافران این خط هوایی است که شاید دشوارتر از مرحله اول باشد. در مورد اخیر گروه پروازی و بویژه مهمانداران محترم نقش بسیار مهمی را ایفا می کنند. حفظ سطح مناسب و حرفه ای رفتار با مسافرین شاخص بسیار مهمی در جلب رضایت آنها است که جناب آقای شکرآبی بارها ضرورت آنرا عنوان کرده اند. البته بخوبی درک می کنیم که به هر حال برقرار کردن یک خط هوایی جدید در ماههای اول ممکن است با مشکلاتی همراه باشد، ولی برنامه‌ریزیها در همین ابتدای کار باید به گونه‌ای باشد که مسافر با اطمینان و آرامش خاطر اقدام به خرید بلیط نموده و بتواند برنامه سفر خود را با یک خط هوایی درجه یک از هر لحاظ تنظیم نماید. شما بهتر از من می دانید که بازار رقابت در این صنعت چقدر فشرده است. بعنوان یک شهروند مفتخر ایرانی امیدوارم شرایط بگونه ای باشد که انتخاب اول و آخر مسافرین برای پرواز بین تهران و بروکسل، شرکت هواپیمایی قشم باشد. 

6- آیا کشور بلژیک در زمینه صنعت حمل و نقل هوایی تمایل به سرمایه گذاری در ایران را دارد؟

من پیش از این ملاقاتهایی را با مسئولین یکی از شرکتهای معتبر بلژیکی برای ارائه خدمات تعمیر و نگهداری در ایران را داشته ام و نمایندگان این شرکت اخیرا به تهران سفر کردند و ملاقاتهایی را با مسئولین ذیربط و نیز تعدادی از شرکتهای هوایی ما داشته اند. طبیعتا ما موضوع سرمایه گذاری و انتقال فن آوری و استفاده از نیروی کار متخصص ایرانی را در گفتگوها مرتبا مورد تاکید قرار داده ایم. البته هنوز ما در مرحله سرمایه گذاری نیستیم اما خوشبختانه این شرکت در گفتگوها به دو مورد دیگر ابراز علاقه کرده است. بنظر من هواپیمایی قشم با برقراری پرواز مستقیم سهم بسزایی را در برقراری و گسترش همکاری صنعت حمل و نقل هوایی بلژیک با طرفهای ایرانی را برعهده خواهد داشت.

7- کشور بلژیک چه پتانسیلی در زمینه تجاری و اقتصادی می تواند برای ایرانیان داشته باشد و بالعکس؟

پیش از این اشارات مختصری داشتم. همانطور که گفته شد یکی از مزیتهای بلژیک موقعیت جغرافیایی ویژه و ظرفیتهای مهم این کشور در حوزه حمل و نقل است. شاهراههای این کشور شاید در تمامی اروپا کم نظیر باشند. بندر آنتورپ، دومین بندر بزرگ اروپا و دروازه ورود و خروج بسیاری از کالاها میان اروپا و سایر کشورهای جهان است. همچنین صنایع پتروشیمی مهمی در بندر آنتورپ مستقر هستند. پیش از این بندر آنتورپ مقصد مهمی برای کشتی های تجاری ایران بود و تا آنجا که می دانم کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در گذشته در این بندر دفتر داشت. همسایگی این کشور با بازارهای بزرگ اروپا مانند آلمان، فرانسه و انگلیس نیز فرصت بسیار خوبی برای ما است. اینها فرصتهای بسیار مهمی برای تجار و صنعتگران ایرانی است. متقابلا ظرفیتهای عظیم اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران در حوزه های مختلف بخوبی مورد توجه صنایع و تجار بلژیکی قرار گرفته است.

8- با توجه به اینکه این خط هوایی برای اولین بار هست که بین تهران - بروکسل ایجاد می شود چه تمهیداتی در خصوص جذب توریست‌های بلژیکی و ایرانی صورت پذیرفته است ؟

همانگونه که قبلا عرض شد، مطابق آمار موجود، توجه گردشگران بلژیکی به ایران و امکانات عظیم گردشگری آن مرتبا در حال افزایش است. ما نیاز داریم در همکاری با هم شرایط بهتری را برای افزایش تبادلات گردشگری میان دو کشور فراهم کنیم. بعنوان سفارت جمهوری اسلامی ایران در بلژیک ما تمامی تلاش خود را خواهیم کرد تا فرآیند صدور روادید گردشگری را به کوتاه ترین زمان برسانیم. در عین حال با شروع روند پرواز مستقیم انگیزه ما نیز افزایش یافته و برنامه ریزی گسترده ای را برای تعامل با عاملین تورهای گردشگری و شرکتهای مسافرتی تدارک دیده ایم که قرار است با هواپیمایی قشم در این زمینه نیز همکاری داشته باشیم. عاملین تورهای گردشگری به مقصد ایران در حال حاضر با قیمت گرانتری به جذب گردشگر مشغول هستند. پرواز مستقیم و البته با کیفیت می تواند قیمت را کاهش و گردشگران بیشتری را جذب کند.

9- آیا در رابطه با جذب مسافرین و گردشگران حوزه اسکاندیناوی و یا کشور های هم مرز با بلژیک برنامه و اقدامی صورت پذیرفته است؟

حوزه اسکاندیناوی مقداری از ما دور است. اما در این مرحله جذب مسافران ایرانی و خارجی در درجه اول از بلژیک و نیز بخشهای غربی آلمان، شمالی فرانسه و نیز هلند مد نظر ما است. ضمن اینکه هواپیمایی قشم ایر، متقابلا برنامه هایی برای گفتگو با خط هوایی بروکسل برای اجرای پروازهای با کد مشترک در دست دارد که سفارت از طرق ذیربط از آن حمایت خواهد کرد. بنظر می رسد اگر این مهم به نتیجه برسد هموطنان ایرانی که به مقصد آمریکا و کانادا پرواز می کنند، می توانند از این مسیر راهی مقاصد خود شوند.

10- آیا دولت ایران و کشور بلژیک برنامه ای دارند تا از توان و قدرت سیاسی خود جهت اطلاع رسانی و تبلیغ این خط هوایی جدید حمایت کنند ؟

قطعا. ایده شروع پروازهای مستقیم میان تهران و بروکسل از ابتدا میان سفارت و هواپیمایی قشم آغاز شد. آنچه که تابحال حاصل شده، نتیجه همکاری نزدیک ما و مسئولین محترم هواپیمایی قشم است. من شخصا در بسیاری از ملاقاتها و گفتگوها با طرفهای ذیربط بلژیکی حضور داشتم و همکاران من نیز موضوع را متعاقبا پیگیری کرده اند. همینجا به شما عرض کنم که رقابت جالبی میان سه فرودگاه مهم بلژیک برای جذب این پرواز وجود داشته و با همه آنها گفتگوها صورت گرفته است. با این وجود به کلیه دلایلی که عنوان شد، پرواز تهران بروکسل از اولویت خاصی برای همه ما برخوردار است. ما همچنین تمامی امکانات خود را برای اطلاع رسانی به هموطنان ایرانی و مسافرین بلژیکی به کار بسته ایم و در ادامه نیز فعالتر خواهیم بود. حمایت سیاسی در بلژیک برای برقراری این پرواز هم بسیار خوب بوده و نه تنها با مانعی روبرو نبوده ایم بلکه در عمده موارد مورد حمایت نیز قرار گرفته است. ضمن اینکه با ورود اولین پرواز به فرودگاه بروکسل، مراسم خوبی در دست برنامه ریزی است که خود جنبه  تبلیغاتی و اطلاع رسانی خواهد داشت. مایلم در این مورد به نقش مهم سفرا و سفارتخانه های دو کشور در تسهیل امور اشاره کنم. مطلع شدم که دوست خوب من آقای فرانسوا دله، سفیر محترم بلژیک در ایران نیز اخیرا بازدیدی از هواپیمایی قشم داشته و حمایت خود را از برقراری این پرواز اعلام کرده اند که مایه قدردانی ماست. نهایتا من فکر می کنم برقراری پرواز نقطه روشنی در روابط دو کشور محسوب خواهد شد.